Zanim pomyślicie o nabyciu zwierzęcia, zastanówcie się przez chwilę nad wynikającymi z tego faktu zobowiązaniami. Pies, kot lub jakiekolwiek inne zwierzę jest żywą, wrażliwą istotą. Każde z nich jest indywidualnością, której należy zapewnić przez całe życie opiekę lekarską. To nie tylko początkowy wydatek finansowy. Należy także rozważyć koszt karmy dla zwierzęcia i urządzeń dodatkowych.
Psy dużych ras żyją przeciętnie przynajmniej 10 lat. Małe psy mogą dożyć do 15 lat lub nawet więcej. Niektóre koty utrzymywane wewnątrz domu, przy zapewnieniu im regularnej opieki zdrowotnej, mogą dożyć do 20 lat.
Musicie poświęcić codziennie zwierzętom Waszą uwagę i energię. Należy je ciągle przyuczać łagodnymi, ale stałymi ćwiczeniami, żeby właściwie się zachowywały. Potrzeby związane z nimi wcale nie kończą się, kiedy jesteście zmęczeni lub zapracowani, kiedy wyjeżdżacie na wakacje lub kiedy jest zła pogoda.
Rozważcie, kto z Waszych przyjaciół lub członków rodziny chciałby zaopiekować się Waszym zwierzęciem w razie potrzeby oraz zapytajcie jaka jest ich opinia. Jak aktualnie utrzymywane u Was zwierzę zareaguje na dodatkowego współmieszkańca? Nie nabywaj zwierzęcia pod wpływem chwilowych zachcianek. Przemyśl to dokładnie.
Pies czy kot?
Jeżeli już zdecydowałeś się, że w Twoim życiu jest miejsce dla zwierzęcia, następnym krokiem będzie wybrać właściwego dla Ciebie. Nie daj się wprowadzić w błąd przez nagminne poglądy, że wszystkie koty są nietowarzyskie względem ludzi, że nie powinno się posiadać psa, jeżeli nie ma się własnego domu z podwórkiem. Nie należy również ograniczać swojego wyboru do psa lub kota. Możesz odczuwać także dużo przyjemności z posiadania królika domowego, ptaka lub akwarium z rybkami. Należy mieć otwarty umysł i rozważyć wszystkie opcje.
Poniżej przedstawiamy kilka ważnych kwestii, o których warto pomyśleć:
- Pies utrzymywany w domu wymaga większego zaangażowania czasu i energii niż kot. Bez względu na rozmiar i rasę, pies powinien chodzić na spacer na smyczy przynajmniej 20 minut dwa razy dziennie. Nie wystarcza wypuścić go na podwórko ani pozwolić mu na włóczenie się bez nadzoru po sąsiedztwie.
- Należy uczyć psa odpowiedniego zachowania, jak tylko zjawi się w domu. Zwierzęta powinny zacząć naukę posłuszeństwa i oddziaływania socjalnego z innymi zwierzętami, dziećmi i dorosłymi od samego początku. Nauka posłuszeństwa powinna być ćwiczona codziennie.
- Jeżeli po raz pierwszy nabywacie zwierzę, pies dużej rasy najprawdopodobniej nie będzie najlepszym wyborem. Łatwiej będzie postępować z mniejszym psem i dobrze nauczyć się tresury posłuszeństwa, a przy tym zdobyć doświadczenie. Podejście do rosnących psów jakiegokolwiek rozmiaru jest jednakowe. Należy uczyć małego psa w ten sam sposób jak uczy się dużego. Nie chcielibyście przecież Państwo, żeby duży dog wskakiwał na Waszych gości, tak samo jak nie chcielibyście tolerować tego u Lhasa Apso. Nie będziecie uczyć owczarka niemieckiego wypróżniać się na gazecie, tak samo będziecie wyprowadzać na spacer swojego Yorkshire Terrier przynajmniej dwa razy dziennie.
- Chociaż większość psów będzie bawić się chętnie z ludźmi, koty mogą zwykle zabawiać się same z sobą. Większość kotów lubi przebywać z właścicielami, ale często odczuwają zadowolenie bawiąc się samotnie.
- Koty nie muszą wcale być wyprowadzane na zewnątrz, żeby żyć szczęśliwie i być zdrowe. W rzeczywistości lepiej dla nich, gdy pozostaną wyłącznie wewnątrz domu. Mogą zaadoptować się lepiej do małych domów lub mieszkań niż niektóre psy.
- Koty dobrze się czują, gdy właściciel zwraca na nie uwagę i są z nim w socjalnym kontakcie, mimo że mogą prowadzić bardziej samotny tryb życia. Koty mają całkowicie odmienny charakter socjalny od psów. Żyją bardziej odrębnie i nie wymagają takiej opiekuńczości jak psy, ale mogą też chcieć, by zwracano na nie uwagę i reagować wrażliwie tak jak psy. Względnie mały rozmiar kota i jego niezależna natura powodują, że jest atrakcyjnym kandydatem do małych mieszkań i dla zapracowanych domowników.
Samiec czy samica?
Samce kotów i psów zwykle są większe niż samice i ogólnie przyjmuje się, że są bardziej aktywne. Samice mogą łatwiej się uczyć i powodują mniej zniszczeń. Ich zabawy nie są tak gwałtowne jak samców, ale obie płci wykazują równą chęć do zabaw. Samce zwykle są bardziej agresywne, szczególnie wobec innych samców i ich agresywne zachowanie może być łatwiej sprowokowane.
Samce psów mogą być mniej tolerancyjne dla dzieci. Agresja z dominacji występuje częściej u samców. Nie oznacza to, że samice nie są agresywne lub że zawsze są łagodne i o miłym temperamencie, ani nie sugeruje to, że samce kotów lub psów nie wykazują uczuć wobec swoich właścicieli. Prawdopodobnie nie ma żadnej różnicy między płciami, jeżeli chodzi o agresję terytorialną lub o potrzebę zwracania na nie uwagi. Decyzja o zakupie samca czy samicy zależy od Twoich preferencji. Podstawową zasadą jest wybrać zwierzę zdrowe o dobrym temperamencie. Piękność fizyczną i płeć należy traktować jako drugorzędny czynnik.
Ocena miotu
Należy unikać wyboru zwierzęcia, które cały czas jest nadmiernie bojaźliwe i nie toleruje dotykania go przy więcej niż jednej wizycie. Nadmiernie zaniepokojone szczenię na przykład ma szansę pozostać takim w wieku dorosłym. Najbardziej pewne siebie szczenię w miocie prawdopodobnie będzie niezwykle dominującym, gdy dorośnie. Jeżeli wybierzesz zwierzę, które przejawia krańcowe cechy temperamentu, bądź przygotowany, że przez cale życie będą z nim problemy. Stwierdzenie to może być szczególnie prawdziwe dla psów.
Ocena temperamentu szczenięcia w czasie pierwszych kilku miesięcy jego życia może wprowadzić w błąd. Szczenięta przechodzą przez różne fazy rozwoju, które są w dużym stopniu uzależnione od otoczenia. Najwcześniejsze doświadczenia mają na nich wpływ przez całe życie. Jeżeli chciałbyś mieć na przykład zwierzę przyjazne wobec dzieci, istnieje duże prawdopodobieństwo, że zwierzę będzie miało tę cechę charakteru, jeżeli urodziło się w domu, w którym były dzieci (i miało z nimi bezpośredni kontakt). Może mieć to szczególne znaczenie, jeżeli adoptuje się zwierzęta dorosłe lub nawet starsze niż 3 miesiące. Przy właściwym postępowaniu od samego początku, nawet szczenięta o trudnym charakterze, mogą wyrosnąć na wspaniałego przyjaciela.
Należy poszukiwać zwierzęcia, które ma pożądane przez Was cechy, ale trzeba podchodzić do tego z umiarkowaniem. Nie musi to jednak wcale oznaczać, że u przeciętnego szczeniaka lub kociaka nie pojawią się problemy behawioralne lub medyczne, ale jest dużo większa szansa, że jeżeli one wystąpią, będą tylko przeciętne a nie ekstremalne.
Wkrótce po zaadoptowaniu lekarz weterynarii powinien zbadać zwierzę. Jeżeli wykryte zostaną poważne problemy zdrowotne, będziecie mogli traktować je bardziej obiektywnie, gdy nie została jeszcze nawiązana między Wami głęboka więź. Jeżeli będziecie podejrzewać problemy behawioralne lub będzie je sugerował Wasz lekarz weterynarii, należy zwrócić się po poradę do weterynaryjnego behawiorysty. Wczesne rozwiązanie problemu zapobiegnie ich istnieniu później.
Uczulenia na zwierzęta
Większość kotów i psów gubi włosy i wymaga regularnej pielęgnacji w zależności od rasy. Jeżeli występuje u Was jakiekolwiek uczulenie na psy lub koty może to wpływać na Wasz wybór. Nie ma takiego pojęcia jak „hipoalergcniczny”’ pies lub kot. Osobnicza reakcja alergiczna na psy lub koty jest różna nie tylko wobec gatunków i rasy, ale nawet wobec indywidualnych osobników w obrębie jednej rasy. U poszczególnych osób może wystąpić wysypka po bezpośrednim zetknięciu się z jednym psem dalmatyńczykiem a może nie być żadnej reakcji przy kontakcie z innym psem tej rasy. Mimo, że niektóre rasy takie jak psy pudle lub koty reksy gubią mniej włosów ze względu na ich typ okrywy włosowej, jednak pewne osoby mogą być na nie uczulone.
Jeżeli jesteście uczuleni na zwierzęta, a chcecie jednak jakieś posiadać, możecie spróbować znaleźć taką rasę, która nie będzie zagrażała Waszemu zdrowiu. Trzeba jednak pamiętać, że istnieje możliwość wystąpienia uczulenia na zwierzę po długim czasie od jego nabycia.
Jeżeli jesteście uczuleni na zwierzęta, korzystne może być ograniczenie zwierzęciu dostępu do Waszej sypialni lub wydzielenie mu tylko określonego miejsca w domu. Niektórzy właściciele stwierdzili, że opłaca się dołożyć wszelkich starań, aby zwierzę utrzymywać w czystości. Jednak należy unikać zbyt częstego kąpania zwierzęcia, gdyż może to spowodować problemy skórne. Alternatywą wobec kąpania może być regularne wycieranie zwierzęcia zwilżoną szmatką. Suche szampony mogą także skutecznie absorbować oleje i zapachy. Trzeba pamiętać, że może wystąpić uczulenie na preparaty, które stosujecie u swojego zwierzęcia.
Należy dobrze odkurzać i wietrzyć dom. Jeżeli uczulenie na zwierzę stwarza poważny problem medyczny, nie należy ryzykować własnego zdrowia. Jeżeli nie można cieszyć się radością z posiadania zwierzęcia, zwierzę nie może cieszyć się możliwością przebywania z Wami. Należy umieścić swoje zwierzę w innym domu, w którym będzie szczęśliwe, będzie to korzystne dla Was wszystkich w przyszłości.
Wybór rasy
Przy wyborze psa wielkość jest bardziej brana pod uwagę niż przy wyborze kota, dlatego że między kotami są mniejsze różnice w rozmiarach. Chociaż ważne jest wzięcie pod uwagę wielkości Waszego domu, nie należy wykluczać możliwości zakupu dużych psów ze względu na to, że mieszka się w bloku. Można przecież zapewnić psu dostateczną ilość ćwiczeń i aktywności poza domem, tak żeby zwierzę potem spokojnie odpoczywało aż do Waszego powrotu.
Niektóre rasy kotów i psów takie jak kot himalajski i pies Samoyed wymagają częstego szczotkowania. Niektóre zwierzęta muszą być profesjonalnie pielęgnowane kilka razy w roku. Porozmawiajcie więc z fachowcami zajmującymi się pielęgnacją zwierząt i z innymi właścicielami, żeby uzyskać ich opinię co do częstości i kosztów pielęgnacja takiej rasy, którą jesteście zainteresowani. Pomoże to dokonać właściwego wyboru. Należy zorientować się także jaką ilość włosów gubią poszczególne rasy. Każde zwierzę ma swój prawidłowy zapach, który może być charakterystyczny dla tego gatunku, rasy lub nawet osobnika. Każdy właściciel zwierzęcia ma swoje preferencje odnośnie do zapachów, które akceptuje lub nie. Powinno to także być brane pod uwagę.
Należy unikać wyboru rasy kota lub psa tylko z tego powodu, że jest ona modna. U popularnych ras może występować duże nasilenie chorób wynikających z chowu w pokrewieństwie lub osobników o niewłaściwym temperamencie. Niektórzy hodowcy zwierząt nie przestrzegają zasad rozrodu, gdy występuje duży popyt na rasy przez nich hodowane. Nie ograniczajcie swojego wyboru do zwierząt tylko czystej rasy. Psy i koty mieszańce mogą posiadać korzystne cechy wynikające z wymieszania się w nich różnych ras. Mieszańce wykazują też mniejszą skłonność do dziedzicznych chorób obserwowanych u czystych ras. Ponadto wiele mieszańców psów i kotów w schroniskach szuka dobrego domu dla siebie.
Źródła adopcji zwierząt
Zwierzęta można nabyć z różnych źródeł. Można je uzyskać od profesjonalnych hodowców psów czystych ras, schronisk, sklepów zoologicznych, sąsiadów i z ogłoszeń w gazetach. Lekarze weterynarii czasami ułatwiają umieszczenie zwierzęcia w dobrych domach, przechowując zagubione zwierzęta przez jakiś czas u siebie lub służąc kontaktem z klientami, którzy dłużej nie mogą trzymać u siebie zwierzęcia.
Adoptowanie zwierząt ze schronisk jest wspaniałą okazją uratowania zdrowego zwierzęcia, zanim stanie się częścią smutnej statystyki nadmiernej populacji. Nabywane zwierzę, szczególnie dorosłe, należy przedstawić behawioryście weterynaryjnemu do zbadania, żeby wykryć ewentualne behawioralne problemy, mogące być przyczyną umieszczenia go w schronisku. Mimo, że nie wszystkie uprzednie problemy wystąpią, gdy zwierzę umieszczone zostanie w nowym domu, jednak wiele z nich będzie tam też występować, dlatego należy je szybko wykryć i wyeliminować.
Trzeba być ostrożnym przy zakupie szczeniąt ze sklepów zoologicznych. Niektórzy nieetyczni hodowcy mogą masowo produkować zwierzęta dla zysku nie zwracając uwagi na jakość szczeniąt ani na jakość życia hodowanych przez nich psów.
Spędźcie pewien okres ze zwierzęciem, zanim zdecydujecie się na ostateczny wybór. Poproście, żeby zarezerwowano je na jeden dzień dla Was i wróćcie później, żeby spojrzeć na nie jeszcze raz. Zwierzę, które było łagodne np. kiedy pierwszy raz go zobaczyliście, mogło być w tym okresie śpiące i może wykazywać niepożądane cechy, kiedy jest bardziej pobudzone. Uzyskajcie informacje o hodowcy, o rodowodzie zwierzęcia, jego wczesnym środowisku oraz behawioralnych lub zdrowotnych problemach.
Umówcie się z lekarzem weterynarii, żeby mógł zbadać zwierzę i ocenić jego cechy fizyczne i behawioralne. Niektóre problemy wystąpią po pewnym czasie i nie mogą być natychmiast zauważone, ale uda się chociaż zidentyfikować te, które są na początku wyraźnie widoczne.
W jakim wieku adoptować?
Wiek adopcji kota czy psa wpływa na wiele czynników, które są dla nas korzystne lub nie. Dobrą stroną nabycia szczenięcia lub kociaka jest to, że będzie przebywał z nami w atmosferze przyjaznej podczas krytycznej fazy jego rozwoju, co warunkuje jego prawidłowy rozwój socjalny. Okres ten zwykle występuje między 6 a 13 tygodniem życia, a u kociąt nawet wcześniej.
Nowo narodzone szczenięta lub kocięta należy dotykać kilka razy dziennie, żeby zwiększyć ich tolerancję na dotyk i kontakt z ludźmi. Zwierzę, które w tym okresie rozwoju było chowane przed ludźmi lub istniały nieprawidłowe układy z nimi może w przyszłości przejawiać niepożądane zachowanie. Jeżeli we wczesnym okresie życia było otoczone serdecznością, prawdopodobnie w przyszłości nawiąże normalną więź z nowymi właścicielami. Jeżeli będzie to tylko możliwe, postaraj się zobaczyć jedno lub oboje rodziców szczenięcia, gdyż wiele cech temperamentu może być dziedzicznych.
Nabywanie zwierząt w wieku dorosłym może być bardziej atrakcyjne dla właścicieli pragnących umknąć nadmiernej energii swoich młodych podopiecznych lub szkolenia niezbędnego do nauczenia zachowania czystości w domu.
Niektórzy przyszli właściciele zwierząt wahają się czy adoptować dorosłego osobnika, ponieważ nie będą go posiadać przez tak długi okres jak zwierzę adoptowane wkrótce po urodzeniu. Niestety, nie ma żadnych gwarancji na długowieczność, nawet jeżeli zwierzę jest wychowywane od najmłodszego wieku. Potencjalny właściciel może stracić wiele przyjemności z posiadania zwierzęcia z powodu strachu przed jego utratą w przyszłości.